Próchnica zębów mlecznych nie jest tylko defektem estetycznym, ale także problemem zdrowotnym całej jamy ustnej. Często spotykam się z opinia, że „mleczaki” to tylko zęby „tymczasowe” i nie warto zaprzątać sobie nimi głowy. Jest to nie tylko błędne założenie, ale również krzywdzące. Zepsuty zab mleczny z towarzyszącym mu stanem ropnym stanowi zagrożenie nie tylko dla sąsiednich zębów, ale także dla zdrowia a nawet życia małych pacjentów.

Utrata naturalna zębów mlecznych jest stopniowa i w trakcie jej trwania pojawiają się zęby stałe. Okres wymiany uzębienia trwa od szóstego do trzynastego roku życia (pomijając zęby mądrości). Zatem przez sześć lat zęby stałe sąsiadują z mlecznymi, stopniowo je zastępując. Naturalne jest więc rozprzestrzenianie się próchnicy z „mleczaków” na zęby stałe. Ponadto nalezy pamiętać, że pod owymi „mleczakami” znajdują się zawiązki zębów stałych, które również ulegną uszkodzeniu. Zaniedbanie lub zaniechanie leczenia objętych próchnicą zębów mlecznych skutkuje większą skłonnością do próchnicy zębów stałych.

Pragnę zwrócić szczególną uwagę na zbyt późne pojawienie się u stomatologa dzieci, u których już doszło do próchnicy. Najczęstszą przyczyną wizyty jest ból zęba. Towarzyszy mu często stan zapalny okolicznych tkanek. Niestety w wielu przypadkach ząb jest już tak zniszczony, że jedynym wyjściem jest jego usunięcie. W warunkach zapalenia środki znieczulające bywają zawodne. Wizyta, mimo wyczucia i delikatności lekarza stomatologa, staje się nieprzyjemnym przeżyciem a nawet traumą dla nieoswojonego i nieprzygotowanego dziecka. Często takie pojedyncze doświadczenie buduje zdecydowanie negatywny stosunek dziecka do dalczego leczenia. Dlatego ważne jest, by pierwsze wizyty w gabinecie stomatologicznym dziecko kojarzyło z drobnymi zabiegami profilaktycznymi. Dalsze, regularne kontrole pozwolą na spokojne wychwycenie ewentualnych niewielkich ubytków i bezbolesne ich zaopatrzenie.

Kolejnym ważnym powodem przemawiającym za dbałością o zęby mleczne jest ich szczególna funkcja jaką pełnią.Utrzymują bowiem miejsce dla zębów stałych i „porządkują” kolejność i miejsce ich wyrzynania. Częstym powikłaniem przedwczesnej utraty zębów mlecznych są wady zgryzu takie jak : tyłozgryzy, stłoczenia, przemieszczenie zębów stałych, zgryz otwarty i krzyżowy.

Ostatnią aczkolwiek bardzo ważną kwestią, którą muszę poruszyć jest wpływ objętych próchnicą zębów mlecznych na zdrowie ogólne dziecka. „Mleczaki” podobnie jak zęby stałe mają łączność z całym organizmem poprzez naczynia miazgi i krew. Bakterie znajdujące się w zniszczonym próchnicą zębie, poprzez krew mogą dotrzeć do tak ważnych narządów jak serce, nerki, płuca czy stawy. Zatem czy warto narażać zdrowie naszych pociech?

Współczesna stomatologia dziecięca oferuje cały arsenał zabiegów profilaktyczno- leczniczych, które sprawią, że uśmiechy najmłodszych pacjentów będą nieskazitelne i zdrowe przede wszystkim. Pragnę podkreślić, że małe dziecko jest równie ważnym pacjentem jak osoba dorosła. Stomatolodzy dokładają wszelkich starań by dziecko kojarzyło gabinet stomatologiczny jako miejsce przyjemne i atrakcyjne.

Pamiętajmy, że zdrowe zęby mleczne to podstawa dla zdrowia zębów stałych. A odpowiednio podjęte działania na tym etapie rozwoju dziecka pozwolą uniknąć powikłań w przyszłości.

Pacjent ma prawo do pełnej informacji o zastosowanym leczeniu a także o innych jego technikach i możliwościach. Przede wszystkim nie powinien bać się zadawać pytań. Jesteśmy po to, by dzielić się naszą wiedzą z pacjentem i wspólnie z nim wybrać najwłaściwszą i najdogodniejszą metodę leczenia. Nasza rola nie ogranicza się tylko i wyłącznie do samego leczenia. Ważną częścią naszej pracy jest również nauczanie pacjenta prawidłowych nawyków higienicznych. Mam na myśli stosowanie odpowiednich środków pielęgnacyjnych a także odpowiedniej techniki szczotkowania zębów. Rzecz wydawałoby się banalna w istocie jest bardzo ważna i odgrywa kluczową rolę dla naszego uzębienia.

Wymiana uzębienia trwa od szóstego do dwunastego roku życia. W tym czasie zęby mleczne z próchnicą są w stanie uszkodzić zawiązki zębów stałych, które znajdują się pod mleczakami. Mogą również spowodować powstanie próchnicy na już wyrzniętych zębach stałych. Proces ten dotyczy głównie szóstek, które pojawiają się jako pierwsze i rodzice najczęściej o nich zapominają. Poza tym zęby mleczne bolą tak samo jak stałe i wymagają takiego samego leczenia. Niestety próchnica powstająca w obrębie nich postępuje o wiele szybciej. Jeżeli taki ząb wymaga wyrwania a następuje to wcześniej niż wymiana fizjologiczna zęba, to taki pacjent kwalifikuje się do długoczasowego leczenia ortodontycznego. Pamiętajmy również, że bakterie w zębach mlecznych są takie same jak w przypadku zębów stałych. Też mają niekorzystny wpływ na serce, nerki i inne narządy wewnętrzne.

Najważniejszy jest zakup produktu dostosowanego do wieku i potrzeb. Każda znana firma chwali swój produkt jako najlepszy, najskuteczniejszy. Nie dajmy się jednak zwariować. Stosujmy te środki, ktore nam odpowiadają pod względem skuteczności, konsystencji, smaku i zapachu. Wszystkie dostępne pasty i płukanki są świetnie opisane. Jeżeli jednak z jakiegoś powodu pacjent uważa, że nic u niego nie działa to musi zasięgnąć porady stomatologa.

Istnieją dwie profesjonalne metody wybielania:

Pierwsza to wybielanie w gabinecie polegające na zastosowaniu wysokoprocentowych preparatów wybielających. Lekarz podczas wizyty nakłada je kilkakrotnie na zęby . Efekt jest natychmiastowy. Pacjent spędza na fotelu około 2 godzin.

Druga metoda to wybielanie nakładkowe polegające na zastosowaniu specjalnych, wykonanych indywidualnie dla pacjenta nakładek wypełnionych preparatem wybielającym o różnym natężeniu. Sam proces wybielania odbywa się w warunkach domowych. Można nakładki nosić w ciągu dnia lub z nimi spać. W przeciwieństwie do pierwszej metody zęby wybielają się stopniowo. Proces wybielania trwa od 10 do 14 dni.

Należy pamiętać że zarówno jedna jak i druga metoda wybielania wymaga powtarzania.

To zależy od sposobu wybielania. Jeżeli mówimy o pastach wybielających jak najbardziej tak. Natomiast środkom bardziej agresywnym takim, którymi wybielamy w gabinecie stomatologicznym mówimy zdecydowanie nie. Po pierwsze mogą dostawać się do przewodu pokarmowego, po drugie często wybielaniu towarzyszy różnego stopnia ból. Wpływ składników znajdujących się w pastach wybielających nie został jeszcze przebadany pod kątem wpływu na rozwijający się płód.

Niektóre jednostki chorobowe wymagają odpowiedniego przygotowania pacjenta. Mam na myśli podanie antybiotyku przed leczeniem jeżeli pacjent ma np. zastawkę serca. Natomiast osoby po przebytych zawałach, przyjmujące leki przeciwzakrzepowe, powinny je na czas zabiegu usunięcia zęba odstawić. Oczywiście po uprzedniej konsultacji i pod opieką internisty.

Jeżeli pacjent jest przeziębiony, czy ma opryszczkę wargi powinien przełożyć wizytę na inny termin, dzięki temu nie jest źródłem infekcji personelu w gabinecie oraz innych pacjentów.

Właśnie dlatego w tym zawodzie tak ważny jest profesjonalizm, indywidualne podejście do pacjenta oraz dobrej jakości materiały i sprzęt. Jeżeli takowym dysponujemy to możemy postawić trafną diagnozę oraz szybko i bezboleśnie wyleczyć pacjenta.

Jeżli mamy do czynienia z produktem markowym nie musimy martwić się o szkliwo. Jednak szczoteczki elektryczne mają wpływ na tkanki otaczające ząb, więc nie każdy pacjent może je stosować.

Przynajmniej trzy razy dziennie czyli po śniadaniu, obiedzie i kolacji. Pacjenci ortodontyczni leczeni aparatami stałymi muszą myć zęby po każdym posiłku.